Όμως εκείνος νοστάλγησε την Αθήνα και έφυγε για λίγο. Κι ενώ της είχε τάξει ότι θα γυρίσει πολύ σύντομα, δεν γύρισε, ενώ εκείνη περίμενε χρόνια την επιστροφή του και τελικά πέθανε από μαρασμό. Οι θεοί, από οίκτο, τη μεταμόρφωσαν σε αμυγδαλιά, που έγινε το σύμβολο της ελπίδας. Όταν ο Δημοφώντας επιτέλους γύρισε γεμάτος τύψεις, βρήκε την καημένη τη Φυλλίδα ένα ολόγυμνο δέντρο χωρίς φύλλα και άνθη.
Απελπισμένος αγκάλιασε το δέντρο, το οποίο ξαφνικά πλημμύρισε από λουλούδια, δείχνοντας ότι η αγάπη δεν μπορεί να νικηθεί από το θάνατο.
***********
Η αμυγδαλιά έχει καταγραφεί στην καρδιά του λαού από τα αρχαία χρόνια, ως σύμβολο αγνότητας, καρτερίας, μαρτυρίου, γονιμότητας. Την λάτρεψαν ως Αγία, ως μάνα, ως εύθραυστη, αέρινη και πολύ ευάλωτη γυναίκα, που στο πρώτο φύσημα του αγέρα όλη αυτή η απαράμιλλη ομορφιά χάνεται.
Γι αυτό και οι διάφοροι μύθοι και εικασίες την παρουσιάζουν ως πανέμορφη κόρη, μα προδομένη και πάντα θλιμμένη, με την κοινή μοίρα των ωραίων. Οι όμορφες για το λαό είναι και άτυχες!
Εκτός λοιπόν από τον παραπάνω μύθο, υπάρχει κι ένας ακόμα, που λέει ότι η Αμυγδαλιά ήταν ένα πανέμορφο κορίτσι, πριγκίπισσα πάντα, αλλά πολύ εύθραυστο και μοσχαναθρεμμένο(από το μόσχο, το μυρωδικό που μοσχο-βολάει), με μάνα υπερπροστατευτική, που φοβόταν τις κρύες μέρες του χειμώνα να την αφήσει να βγει έξω για να μην κρυώσει. Γι’ αυτό την κλείδωνε στο δωμάτιό της. Αυτή καθόταν θλιμμένη στο παράθυρο κοιτάζοντας τον ορίζοντα και την είδε περνώντας ο Βοριάς που την ερωτεύτηκε παράφορα. Για να την κάνει να τον προσέξει και να τον ερωτευθεί, της παρουσιάστηκε σαν ένας γοητευτικός άντρας και της ζήτησε να παντρευτούν. Εκείνη φυσικά και τον ερωτεύτηκε, και μια μέρα που έλειπε η μαμά της από το παλάτι βγήκε έξω και αγκαλιάστηκε με το Βοριά (πόσο ποιητικό είναι το αγκάλιασμα της κόρης με τον άνεμο!)... Απ’ το κρύο του όμως ξεψύχησε. Αυτός ο μύθος δείχνει την αγνότητα και την ευαισθησία της αμυγδαλιάς, αλλά και την μεγάλη αδυναμία που της έχει ο πάντα ερωτευμένος μαζί της Βοριάς, μα που με την αγάπη του τη σκοτώνει.
Ετίναξε την ανθισμένη αμυγδαλιά
Ετίναξε την ανθισμένη αμυγδαλιά
με τα χεράκια της
κι εγέμισ' από άνθη η πλάτη
η αγκαλιά και τα μαλλάκια της.
Κι εγέμισ' από άνθη...
Αχ, σαν την είδα χιονισμένη την τρελή
γλυκά τη φίλησα
της τίναξα όλα τ' άνθη από την κεφαλή
κι έτσι της μίλησα:
Της τίναξα όλα τ' άνθη...
Τρελή, σαν θες να φέρεις στα μαλλιά σου τη χιονιά
τι τόσο βιάζεσαι;
Μονάχη της θε να 'ρθει η βαρυχειμωνιά,
δεν το στοχάζεσαι;
Μονάχη της θε να 'ρθει...
Του κάκου τότε θα θυμάσαι τα παλιά
τα παιχνιδάκια σου
σκυφτή γριούλα με τα κάτασπρα μαλλιά
και τα γυαλάκια σου.
Σκυφτή γριούλα...
Δεν νομίζω να υπάρχει Έλληνας που να μην το τραγούδησε, έστω μια φορά στη ζωή του. Ο Γεώργιος Δροσίνης εμπνεύστηκε αυτό το ποίημα, συζητώντας κάτω από μια ανθισμένη αμυγδαλιά στον κήπο του Αρσακείου με την αρσακειάδα ξαδέλφη του, την Μελετοπούλου. Μελοποιήθηκε και έγινε τραγούδι, αλλά και ταινία που ο Ανδρέας Μπάρκουλης ήταν ο Δροσίνης και η Κάκια Αναλυτή νομίζω η Μελετοπούλου, αλλά όχι ως εξαδέλφη. Ως αγαπημένη!
"Χειμώνας"
Μαύροι δρόμοι του χειμώνα
στη γυμνή την εξοχή'
του αμαξιού τα φώτα μόνα
τρέχουν μέσα στη βροχή.
Μέσα στην ανεμοζάλη
πρώτη ερωτική βραδιά!
Τέτοιαν άνοιξη και πάλι
που περίμενε η καρδιά;
Δυό κεφάλια πλάι πλάι
το ένα φθινοπωρινό,
το άλλο δώρο από το Μάη,
δεν είν' είκοσι χρονώ.
- Πού σε βρήκα; Πού σε βρήκα,
άνθος της αμυγδαλιάς;
Τα μαλλιά σου έχουν τη γλύκα
μιας χελιδονοφωλιάς.
...
Μήτσος Παπανικολάου
Τα χάικα είναι τρίστιχα με 5 συλλαβές στον πρώτο στίχο, 6 στο δεύτερο και 7 στον τρίτο. Ένα από τα πολύ αγαπημένα είναι το παρακάτω:
Αδελφή πες μου,
τι είναι ο Θεός
κι μυγδαλιά άνθισε.
Ν. Καζαντζάκης
Vincent Van Gogh, Almond Blossom
ΣΤΕΛΙΟΣ ΣΠΕΡΑΝΤΖΑΣ (1888-1962)
ΑΜΥΓΔΑΛΙΑ
Ωχρό φωτίζει απόψε το φεγγάρι
τις στράτες του χωριού, στη σιγαλιά.
Γυρτή πίσω απ’ το φράχτη κι έχει πάρει
μια ανήσυχη έγνοια η άσπρη αμυγδαλιά.
Στεφάνια έχει ανθοπλέξει ένα ζευγάρι
δεσμούς για την αγάπη την παλιά.
Κι οι πόθοι της στου ονείρου όλη τη χάρη
Πετούν, ξαναγυρνούν, τρελά πουλιά.
Γλυκέ ερωμένε, Μάρτη, Μάρτη, ακόμα
δε φαίνεσαι, να σμίξτε στόμα στόμα
στην ήμερη ησυχία του χωριού
Κι η νύφη από κλωνάρι, από μιαν άκρη
τρεμάμενο να στάξει αφήνει δάκρυ
διαμάντι μες στο φως του φεγγαριού.
Όντεν ανθεί η γιαμυγδαλιά
κι ο πεύκος όντε δένει
κι η κοπελιά σα στολιστεί
το νου τ' ανθρώπου παίρνει.
Ιωάννης Κονδυλάκης
Μια μυγδαλιά και δίπλα της εσύ
Μια μυγδαλιά και δίπλα της,
εσύ. Μα πότε ανθίσατε ;
Στέκομαι στο παράθυρο
και σας κοιτώ και κλαίω.
Τόση χαρά δεν την μπορούν
τα μάτια.
Δός μου, Θεέ μου,
όλες τις στέρνες τ’ ουρανού
να στις γιομίσω.
Νικηφόρος Βρεττάκος
"Άσμα ηρωικό και πένθιμο για τον χαμένο
ανθυπολοχαγό της Αλβανίας"
Εκεί που πρώτα εκατοικούσε ο ήλιος
Που με τα μάτια μιας παρθένας άνοιγε ο καιρός
Καθώς εχιόνιζε απ' το σκούντημα της μυγδαλιάς ο αγέρας
Κι άναβαν στις κορφές των χόρτων καβαλάρηδες
Εκεί που χτύπαγεν η οπλή ενός πλάτανου λεβέντικου
Και μια σημαία πλατάγιζε ψηλά γη και νερό
Που δόλο ποτέ σε πλάτη δεν εβάραινε
Μα όλος ο κόπος τ' ουρανού
Όλος ο κόσμος έλαμπε σαν μια νεροσταγόνα
Πρωί, στα πόδια του βουνού
Τώρα, σαν από στεναγμό Θεού ένας ίσκιος μεγαλώνει.
...
Οδυσσέας Ελύτης
...
Έτσι κοιμάται ολόγυμνη μέσα στις άσπρες κερασιές μια τρυφερή μου αγάπη
Ένα κορίτσι αμάραντο σα μυγδαλιάς κλωνάρι
Mε το κεφάλι στον αγκώνα της γερτό και την παλάμη πάνω στο φλουρί της
Πάνω στην πρωινή του θαλπωρή όταν σιγά-σιγά σαν τον κλέφτη
Aπό το παραθύρι τής άνοιξης μπαίνει ο αυγερινός να την ξυπνήσει!
...
Νίκος Γκάτσος, από την Αμοργό
"Οι αμυγδαλιές"
Έκθαμβο σπίτι άσπρο και κόκκινο
σε ποιό δωμάτιο ν' ανθίσαν οι αμυγδαλιές σου
εγώ είχα ζήσει σ' όλες τις γωνιές
στην κόκκινη και τη δυστυχισμένη
στην τραγική την άσπρη πάνω στο πατάρι
η αναπνοή σου θάμπωνε τα όνειρά μου
πάνω στα τζάμια σου τρεμόσβηνε μια θάλασσα
κήποι κρυφά χρυσάνθεμα μέσα στην έκστασή σου
που έτρεχα ματωμένος και κυνηγός.
Ένα μεγάλο δίχτυ περνούσε σύρριζα
πάνω από το κεφάλι μου
η δυστυχία είχε δόντια σιδερένια
ο ήλιος φύτευε στους τοίχους κι άλλα περιβόλια
το περιβόλι της μύγας το περιβόλι του χαρταετού
το περιβόλι το μεγάλο της αγάπης
το περιβόλι του μεγάλου πυρετού
που μέσα του ολημέρα γύριζα με το τουφέκι μου
με μια κορδέλα κόκκινη μέσα στο στόμα μου
με μια κορδέλα κόκκινη μεσ' στα μαλλιά μου
σαν τη γωνιά την κόκκινη και τη δυστυχισμένη
σαν τη γωνιά την τραγική την άσπρη πάνω στο πατάρι
εγώ είχα ζήσει σ' όλες τις γωνιές
σε ποιά λοιπόν ανθίσαν οι αμυγδαλιές σου
Μίλτος Σαχτούρης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου